امنیت

متحده آيالات په سوریه کې د ترهګرۍ پر وړاندې مبارزې ته دوام ورکوي، پداسې حال کې چې روسیه او ایران خپلې ګټې تعقیبوي

د المشارق لخوا

د سپتمبر په ۲۰مه اخیستل شوی دا عکس د سوریې د ادلب په شمال ختیځ کې يو ګاډی ښیي چې ګمان کيږي د بې پیلوټه الوتکې په برید کې ویجاړ شوی دی. د پنټاګون په وینا، د دسمبر په دریمه نېټه د بې پیلوټه الوتکې په یو بل برید کې د القاعدې یو مشر ووژل شو. [عمر حج قدور/ای اېف پي]

د سپتمبر په ۲۰مه اخیستل شوی دا عکس د سوریې د ادلب په شمال ختیځ کې يو ګاډی ښیي چې ګمان کيږي د بې پیلوټه الوتکې په برید کې ویجاړ شوی دی. د پنټاګون په وینا، د دسمبر په دریمه نېټه د بې پیلوټه الوتکې په یو بل برید کې د القاعدې یو مشر ووژل شو. [عمر حج قدور/ای اېف پي]

ادلب -- په سوریه کې د متحده ایالاتو عملیات د القاعدې او د عراق او سوریې اسلامي دولت (داعش) سره د تړلو ترهګر مشرانو په نښه کولو ته دوام ورکوي، په داسې حال کې چې روسیه او ایران، د سوریې د صدر بشارالاسد د رژیم متحدین، خپله انرژي په سوریه کې د طبیعي زیرمو په ترلاسه کولو او د خپلو پراکسي ځواکونو په پیاوړي کولو باندې متمرکز کوي.

د متحده ایالاتو د اقدام وروستۍ بیلګه د دسمبر په ۳مه هغه وخت رامینځته شوه کله چې د بې پیلوټه الوتکې برید د القاعدې سره تړلی یو لوړ پوړی ترهګر ووژلو.

د پنټاګون ویاند جان کربي د دسمبر په ۶مه د یوې خبري غونډې په ترڅ کې وویل، ادلب ته نږدې په برید کې د حُراس الدین ډلې یو سينير مشر مصعب کنان ووژل شو.

حُراس الدین یوه نسبتاً کوچنۍ خو ځواکمنه وسله واله ډله ده چې مشري یې د القاعدې د وفادارانو په لاس کې ده. د ۲۰۲۰ کال د جون په مياشت کې، دا د څلورو نورو سخت دریځو ډلو سره یوځای شوه چې په سیمه کې فعالیت کوي ترڅو د فتح بتو عملیاتو خونه جوړه کړي.

د متحده ایالاتو سرتیري د دسمبر په ۷مه په دیرايزور کې د داعش په وړاندې په جګړه کې د سوریې د جمهوري ځواکونو (اېس ډي اېف) سره همغږي کوي. [سينټکوم]

د متحده ایالاتو سرتیري د دسمبر په ۷مه په دیرايزور کې د داعش په وړاندې په جګړه کې د سوریې د جمهوري ځواکونو (اېس ډي اېف) سره همغږي کوي. [سينټکوم]

حُراس الدین، چې په سوریه کې د القاعدې څانګه ګڼل کیږي، د تحریر الشام يوه مخالفه ډله ده. تحرير الشام یو افراطي اتحاد دی چې زياتره پکې د القاعدې سره تړلې د النصره فرنټ (ای اېن اېف) پخواني غړي شامل دي -- که څه هم دواړه ډلې کله ناکله یوځای عملیات ترسره کوي.

متحده ایالاتو په ۲۰۱۹ کال کې حُراس الدین ډله د یوې تروریستي ډلې په توګه اعلان کړه.

د اکتوبر په ۲۲مه د سوریې په شمال لویدیځ کې د بې پیلوټه الوتکې په برید کې د القاعدې مشر عبدالحمید المطر ووژل شو.

د پوځ د مرکزي کمانډر ویاند میجر جان ریګسبي په هغه وخت په یو بیان کې وویل، د القاعدې د دې لوړ پوړي مشر له منځه وړل به د نورو پلانونو د جوړولو او د نړیوالو بریدونو د ترسره کولو لپاره د دې ترهګریز سازمان وړتیا له مینځه یوسي.

د سپټمبر په ۲۰مه، پنټاګون په سوریه کې د القاعدې یو بل سينير کمانډر سلیم ابو احمد هم ادلب ته نږدې په یو هوایي برید کې ووژلو.

ځینې راپورونه وړاندیز کوي چې په دې برید کې د حُراس الدین دوه چارواکي ووژل شول: ابو البرا التونسي، چې یو لوړ پوړی مذهبي شخصیت بلل کیږي، او ابو حمزه الیميني.

د روسیې خنډونه

د القاعدې سره د مبارزې لپاره د متحده ایالاتو هڅې د روسیې او ایران په مقابل کې دي، چې په سوریه کې د دوی لاسوهنه د ترهګرو په نښه کول خورا ستونزمن کوي.

سیمه ییزو پوځي چارواکو او شنونکو وویل، د ۲۰۲۰ کال په لومړیو کې په ختیځ سوریه کې د روسیې پوځي یرغل د سوریې جمهوري ځواکونو (ايس ډي اېف) او د متحده آيالاتو په مشرۍ د ایتلاف لخوا له داعش سره د مبارزې هڅې ګډوډې کړې.

د سوریې ژورنالیست محمد العبدالله په هغه وخت کې وویل، روسیه په دې کړنو سره په سیمه کې د ښکیلتیا له اصولو څخه سرغړونه کوي ځکه چې دا په بشپړه توګه يوه پوځي سیمه ده، حتی که داعش نور په دې کې شتون نلري.

هغه وویل، په حقیقت کې، د روسیې شتون د ټولو پوځي او څارنې د عملیاتو مخه نیسي.

عبدالله وویل، د روسیې اقدامات "په دې سيمو کې د کړکيچ وضعيت ته په دوام ورکولو سره د ترهګرو ګټو ته وده ورکوي، چې د روسیې هغه پخوانی تضمین ردوي چې دا په سوریه کې د خدمت کولو، د هغې د امنیت ساتلو او د جګړې د ختمولو لپاره مداخله کوي".

هغه وویل، "دا یرغلونه د ډېرو نویو شخړو د رامنځ ته کیدو لپاره دروازه پرانیزي چې د اتو کالو د جګړې په اوږدو کې يې شتون نه لرلو."

عبدالله وويل، د روسیې یو نا څرګند شوی هدف د سوریې هغو پراخو طبیعي زیرمو ته لاسرسی ترلاسه کول دي، چې لا تر اوسه نه دي کارول شوي، خو د څېړنو له مخې په دې سیمو کې يې د شتون تصدیق شوی دی.

کرملین له اوږدې مودې راهیسې هڅه کوي چې د ترهګرۍ پر ضد د مبارزې په بهانه د داسې خپلو موخو د پټولو هڅه وکړي.

هغه ویډیوګانې چې مخکې د روسیې د رسنیو لخوا آنلاین خپرې شوې وې په سوریه کې د "داعش ښکاريانو" -- چې د روسیې په ملاتړ يو خصوصي امنیتي شرکت دی -- یو ناوړه انځور وړاندې کړی دی.

په درنو وسلو سمبال او په لاسونو باندې سپورتي ځانګړي ټوټې يوه خطرناکه کوپړۍ ښیي چې په سور هدف پوښل شوې ده، د دغه اجیر ګروپ غړي داسې ښکاري چې دوی سخت دريځي جنګياليان دي چې د داعش له پاتې شونو سره جګړه کوي.

خو په حقیقت کې د څه وخت راهيسې داعش د دغه شرکت هدف دی.

د سوریې څارونکي وايي، د داعش ښکاريانو اصلي تمرکز په سوریه کې د روسیې د ډېرو او متنوع اقتصادي ګټو ترلاسه کول دي.

د ایران لاسوهنه

په خپله برخه کې، ایران -- چې په سوریه کې يو بل مهم لوبغاړی دی -- د ترهګرۍ د خپریدو د مخنیوي په برخه کې لږ څه کړي او په فعاله توګه یې هغه سیمه ایز نیابتي جنګیالي هڅولي چې د سوریې د رژیم سره يو ځای جګړه کوي.

د یوې لسیزې په يوه لويه برخه کې، د ایران رژیم په سوریه کې ډېره سرمايه کاري کړې ده، د بشارالاسد رژیم په پوځي توګه ملاتړ کوي او په نورو برخو کې په پراخه کچه پيسې خرچ کوي -- خو لږ اغیز لري.

څارونکو یادونه کړې چې ایران په سوریه کې ډیرې پیسې لګولې، او د پيسو لګولو ته یې دوام ورکړی، خو د ایران رژیم لپاره يې د امید وړ ګټې نه دي ترلاسه کړي.

دوی د اسلامي انقلابي ګارډ قول اردو (آی آر جي سي - کیو اېف) او د هغې بهرنۍ ځواک، قدس ځواک، هم نه دي پیاوړي کړي. دوی زیاته کړه چې دا ځواک اوس د دوه کاله پخوا په پرتله ډېر کمزوری شوی دی، حتی په ملیونونو ډالره پرې لګول شوې دي.

ایران په تېره لسیزه کې د بشارالاسد رژیم ته په سلهاو ملیونه بېرله تیل او په ملیونونو ډالره ورکړي دي، او ټولې دغه مرستې -- چې د ایرانيانو په ژوند کې یې نیمګړتیاوې او کړاوونه را منځته کړي دي -- هيڅ ګټه نه ده ورکړې.

شنونکو وويل، په عین حال کې، ایران ځان "د مقاومت محور" په توګه بيانوي. د مقاومت محور یوه اصطلاح ده چې د کلونو په اوږدو کې د تهران او د هغې د متحدینو -- چې په دې وروستیو کې پکې په عراق کې کتايب حزب الله او عصائب اهل الحق، په لبنان کې حزب الله او په یمن کې حوثیان شامل دي -- ترمنځ یو اتحاد ته د اشارې لپاره کارول کیږي. دا محور خورا زيات "د ترهګرۍ محور" په څېر دی.

دا ډول نیابتي ډلې په سیمه کې د اسلامي جمهوریت د تسلط او توسيع پالنې پالیسۍ د پلي کولو لپاره په څو محاذونو کې کار کوي. په بدل کې، تهران د خپل "محور" ملګرو ته هغه ټولې پیسې، وسلې او ملاتړ چمتو کوي چې دوی ورته اړتیا لري.

آیا دا لیکنه ستاسو خوښه شوه؟

تبصرې 0

د تبصرو تګلاره * ضروري برخې ښيي 1500 / 1500