د غلې دانې له تړون څخه د روسیې وتل افریقا د خوراکي توکو د زیات خطر سره مخ کوي

نواکچوت، موریتانیا -- د ډېرو افریقایي هېوادونو سره چې د اوکراین او روسیې څخه د غلې په وارداتو باندې تکيه لري، د اوکراین د غلې د صادراتو له موافقې څخه د ماسکو وتلو په لویدیځ کې اندېښنه راپورته کړې.

روسیې په دې وروستیو کې د دې تړون له غځولو څخه ډډه وکړه، چې تېر کال د ملګرو ملتونو او ترکیې په منځګړیتوب شوې وه، چې د اوکراین له بندرونو څخه د نړۍ بازارونو ته -- د افریقې په ګډون -- د تور بحر له لارې د غلې دانو خوندي تګ ته يې اجازه ورکړې وه.

دې تړون د نړۍ د خوراکي توکو د بیو په ثبات کې مرسته وکړه او په اوکراین باندې د روسیې د روان برید په ترڅ کې يې د خوراکي توکو د کمي مخه ونیوله. خو د ماسکو له وتلو وروسته، بیې لوړې شوې.

په یوه مقاله کې چې د جولای په ۲۴مه د کرملین په ویب پاڼه کې خپره شوه، د روسیې صدر ولادیمیر پوتین هڅه وکړه چې د وتلو پریکړه توجیه کړي، او ويې ويل چې دا تړون "هېڅ معنی" نلري.

د پوتین مقاله، "روسیه او افریقا: د سولې، پرمختګ او د بریالي راتلونکي لپاره ګډې هڅې"، د روسیې-افریقې د دویمې سرمشریزې څخه درې ورځې مخکې، چې د تېرې پنجشنبې او جمعې په ورځ (د جولای په ۲۷مه او ۲۸مه) په سېنټ پیټرزبورګ کې ترسره شوې وه، خپره شوه.

په دې کې، پوتین هڅه وکړه چې افریقایي هېوادونو ته ډاډ ورکړي چې د دوی د غلې اړتیا به روسیه "په تجارتي یا وړیا توګه" پوره کړي.

هغه اعلان وکړو چې روسیه شپږو افریقایي هېوادونو - مالي، بورکینا فاسو، زمبابوی، سومالیا، اریتریا او د مرکزي افریقې جمهوریت (کار) ته په راتلونکو مياشتو کې د ۵۰۰۰۰ ټنو غلې مرسته ولېږي.

خو د ملګرو ملتونو سيکريټري جنرل انتونیو ګوټیرس د تېرې پنجشنبې په ورځ په ګوته کړه چې مخ پر ودې هېوادونو ته د غلې مرسته نشي کولی د ماسکو لخوا له اوکراین څخه د غلې د صادراتو د ځنډولو اغیز کم کړي.

هغه وویل، له نړېوال بازار څخه د ملیونونو ټنو اوکرایني غلې ایستل به د لوړې بیې لامل شي، چې "هر يو کس او هرچیرې به يې تادیه کړي."

افریقایي اقتصاد پوهانو او کارپوهانو هم د پوتین د اعلامیې اهمیت او د افریقایي هېوادونو د اقتصادي برخلیک لپاره د هغې سیاسي اغیزې له پامه غورځولې او دا یې د ډېر وخت ترلاسه کولو لپاره د سیاسي چال په توګه بيان کړو.

'د افریقې لپاره يو ظالمانه ګوزار'

د موریتانیا اقتصادي څېړونکي حسین محمد عمر المشارق ته وویل، "د روسیې وتل د افریقې لپاره یو خورا ظالمانه ګوزار دی چې هېوادونه یې د اوکراین په غله باندې ډېره تکیه کوي."

اوکراین د افریقې د غنمو په وارداتو کې لویه برخه لري.

هغه وویل، "د مثال په توګه، سومالیا د خپلو غنمو د ٪۷۰ لپاره په اوکراین تکیه کوي، په داسې حال کې چې تونس او ​​لیبیا په ترتیب سره د ٪۵۰ او ٪ ۴۰ لپاره په دې تکیه کوي."

عمر وړاندوینه وکړه چې افریقې ته د اوکراین غلې د صادراتو بندیز به "په ځینو هېوادونو کې د خوراکي توکو د کمي بحران رامینځته کړي، په ځانګړي توګه د اقلیم د بدلون بحران او د صادراتو او ذخیره کولو محدودیتونو ته په پام سره".

په سېنټ پیټرزبورګ کې د افریقې او روسیې د سرمشریزې له لارې، روسیې هڅه وکړه چې د افریقایي هېوادونو مشران قانع کړي چې دا د دوی ګټو ته پاملرنه کوي.

د پوتین د مقالې له خپرېدو څو ورځې مخکې، د روسیې د بهرنیو چارو مرستیال وزیر سرګي ورشینین هم د افریقايي هېوادونو د اندېښنو د کمولو هڅه وکړه.

د یوې خبري غونډې په ترڅ کې، هغه وویل چې اړتیا لرونکي هېوادونه به "د دوی سره زموږ د اړیکو یا د روسیې - افریقې سرمشریزې له لارې غله ترلاسه کړي".

د ځینو شنونکو په اند، د افریقایي هېوادونو لپاره د ماسکو اقتصادي اهمیت هغومره لوی نه دی لکه څنګه چې ښودل شوی دی.

د مغرب د معاصر تاریخ څیړونکي کباد عبدالرحمان وویل، "ځینې هېوادونه د غلطې اندازې پراساس د روسیې په رول کې مبالغه کوي، په داسې حال کې چې انسانیت د "روسي ایږ" پرته په اقتصادي او سوداګریزه توګه ژوند کولی شي."

په ملیونونو خلک به زیانمن شي

عبدالرحمان المشارق ته وویل، "په افریقا کې د روسیې اقتصادي پالیسي د یو هېواد د ناکامۍ ژوندۍ بېلګه ده چې د بحرانونو سرہ مخ دی.

هغه زیاته کړه، "په افریقا کې د روسیې ځان ته وده ورکول هېڅ څه فرق نه پرې باسي، ځکه چې د پوتین کورنۍ پالیسي د حل د تصور کولو توان نلري." "کله چې تاسو پخپله لغړ یئ، نو خلک به څنګه په جامو پټ کړئ؟!"

خورا سخت بشري حالاتو ته په پام سره چې د ملیونونو افریقایانو لپاره به رامنځته شي، د غنمو له تړون څخه د وتلو لپاره د روسیې پرېکړې سخت غبرګونونه راپارولي دي.

برلین دا د "خراب خبر" په توګه بیان کړو، او واشنګټن دا د "غیر منطقي" کار په توګه بیان کړو، پداسې حال کې چې ملګرو ملتونو وویل چې په ملیونونو خلک به "زيانمن شي".

د اقتصادي چارو کارپوه حسین محمد عمر وویل، "د ماسکو اقدام دا ثابتوي چې پوتین د افریقايي ولس د ګټو پروا نه کوي. "دا د افریقیانو په وړاندې د خطرناک او بې پروا چلند په توګه بیان کېدې شي."

هغه زیاته کړه، "پوتین د غریبو هېوادونو د ګټو پروا نه کوي." "هغه یوازې د اوکراین په وړاندې د جګړې په ډګر کې د لاسته راوړنو په ترلاسه کولو کې لیوالتیا لري، پرته له دې چې د بې وزلو خلکو وضعیت په پام کې ونیسي چې له دې جګړې سره هېڅ تړاو نلري."