په بلوچستان کې د ایران قونسلګرۍ خدمات معطل کړل، چې په سوداګرانو کې يې غصه رامنځته کړه

کویټه -- په کوټه کې د ایران قونسلګرۍ د ویزې خدمات او په بلوچستان کې د سوداګریزو فعالیتونو آسانتیاوې وروسته له هغې معطل کړل کله چې يو پاکستاني بينک د اپریل په ۴ مه د دې اکاونټونه بند کړل، چې په ځینو سوداګرانو کې يې غصه رامنځته کړه او ويلي يي دي چې ایران د دې ګډوډۍ په تور تورن دی.

په کویټه کې يو سينير ايراني چارواکي چې په دغه قونسلګرۍ کې کار کوي د نوم نه ښودلو په شرط پاکستان فارورډ ته وويل، "زموږ دوه رسمي اکاونټونه چې په کویټه کې په حبیب بينک کې ول، د څه کره دليل ښودلو پرته د بينک د انتظاميې لخوا بند شوي دي."

که څه هم بينک څه هیڅ رسمي دلیل نه دی ورکړی، د قونسلګرۍ چارواکو ویلي دي چې دا اقدام د ایران په وړاندې د دې د ايټمي فعاليتونو پرضد د ايټمي بندیزونو له امله رامنځته شوی دی.

د دغو اقداماتو سربیره، د جنورۍ په میاشت کې متحده ایالاتو د خزانې وازارت د ایران ملاتړي فاطميون بريګيډ او زینبیون بريګيډ ملېشو باندې بندیزونه ولګول چې په سوريه کې جګړه کوي.

متحده ایالاتو د اپریل په ۸ مه هم د ایران د اسلامي انقلاب ساتونکو قول (آی آر جي سي) یوه تروریستي ډله وګرځوله ، چې د آی آر جي سي لپاره جنايي اړیکې او مادي ملاتړ برابروي.

د ايران سفارتکار وويل، "د رسمي بينک اکاونټونو د بنديدو له کبله، موږ په بلوچستان کې د ویزو خدمات او اقتصادي خدمتونه تر هغه وخت پورې معطل کړي ترڅو چې مونږ نور امرونه نه وي صادر کړي. زموږ سفارتي مشن دا مسله د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ته وړاندې کړې ده، او موږ د دې مسلې د حل کولو لپاره کار کوو."

دغه چارواکي وویل، "د بينک انتظاميې موږ ته ویلي چې دا د قونسلګرۍ دفتر ته د اکاونټونو خدمات نور نه شي وړاندې کولی."

په اسلام آباد کې د ايران په سفارت خانه کې يو سينير چاراوکي د نوم نه ښودلو په شرط پاکستان فارورډ ته وویل، "که چیرې يو کس د حج او یا نورو کټګوریو لپاره د ایراني ویزي ترلاسه کولو لیوالتیا لري، نو هغه له پکار ده چې په کراچۍ او د هیواد په نورو برخو کې زموږ په قونسلګرۍ کې د ویزو لپاره درخواست ورکړي."

د ستراتیژۍ نشتوالی

پاکستاني کاروباريان او سوداګر په ایران پړه اچوي چې د خدماتو په وړاندې کولو کې ناکامه شول، چې دا د هغه کسانو لپاره ډير ستونزمنه ده چې هغوی د خپلې روزۍ له کبله ایران ته بار بار سفر کوي.

دوی ایران هم قصوروار ګڼي چې د خپل اقتصاد د بیا بحالۍ لپاره د پام وړ کار کولو کې ناکامه شوی دی.

عبدل علي خان، چې يو سوداګر او د کویټې د سوداګرۍ خونې يو غړی دی، پاکستان فارورډ ته وويل، "اوسنی وضعیت زموږ سوداګرو او صادرونکو ته زیان رسوي."

هغه وویل، "دا د ایران حکومت يو مهم مسؤلیت دی چې د پاکستاني سوداګرو سره خپله ژمنه يقيني کړي چې د ایران سره يې په سوداګرۍ کې په میلیونونو ډالره سرمايه کاري کړې ده."

هغه وويل، "نن موږ پوهه شو چې د بينکونو د بنديدو وروسته، د ايران قونسلګرۍ ځپل شوي سوداګرو ته خپل خدمات معطل کړي دي. هغه هغو ژمنو ته اشاره وکړه چې ايران به د هغوی سوداګرو ته وده ورکړي چې اوس يې ايران نه شي پوره کولې.

هغه وويل، "د ايران سره زموږ اقتصادي اړيکې د ايران حکومت د کمزوري تګلارې له امله زيانمن شوي دي."

عبدل ودود اچکزۍ، چې يو مشهور پاکستانی سوداګر دی او د کویټې د صنايعو خونې پخوانی مشر دی، پاکستان فارورډ ته وويل، "زموږ صادروونکي د ايران سره د سوداګرۍ په برخه کې د مليونونو ډالرو له زيان سره مخ دي، او تر اوسه پورې د ايران حکومت د دې بهير د ښه کولو لپاره هيڅ يو ګام نه دی پورته کړی.

'بحران'

هغه زیاته کړه، "موږ په کویټه کې د ایران قونسلګرۍ سره په دوامداره اړیکه کې یو او د دې مسلې د حل کولو لپاره هڅه کوو. اوس مهال، د ایراني کرنسۍ مخ پر کميدو ارزښت زموږ د ټولنې لپاره يوه لويه اندیښنه ده."

اچکزۍ وویل، "تیر کال په پاکستان کې د ایران سفیر موږ ته ډاډ راکړ چې ایران به په دې بحران کې د پاکستاني سوداګرو سره مرسته وکړي، خو موږ سره تر اوسه پورې څه مرسته نه ده شوې."

هغه د پاکستاني سوداګرو، چې په کویټه کې د ایران قونسلګرۍ سره ثبت شوي دي، نامعلوم شمير ته په حواله وويل، "د ایران سره زموږ کلنيزه سوداګري ۱.۵ میلیون ډالره [۲۱۲ ميلیونه پاکستانۍ روپۍ] ده."

عبدالرحمان، چې په کویټه کې د اقتصادياتو کارپوه دی، پاکستان فارورډ ته وویل، "زما په اند د ایران د بينکونو اکاونټونه بندول به د پاکستاني سوداګرو ستونزې زياتې کړي چې د ایران سره د وارداتو او صادراتو د سوداګرۍ لپاره نږدې اړیکې لري."

د رحمان د وینا له مخې، ایران ته د پاکستان اصلي صادرات وريجي، کپړې او کاغذ دي. په غټو وارداتو کې پټرولیم، د بجلۍ د انرژۍ مواد او میوې شامل دي.

هغه وويل، "هر هغه څه چې ايران ورسره مخ دي، دا د دې د پاليسۍ نتيجه ده، او زما په خيال، پاکستان بايد د ايران سره د دغه معاملو په اړه هم بيا کتنه وکړي چې [پاکستان] په نړيواله ټولنه کې جلا کولی شي."